اخلاق در پژوهشهای آموزشی و مؤلفه‌های آن

‌زمینه: پژوهش آموزشی به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین حوزه‌های پژوهشی در علوم انسانی، رسالت دشوار و حساس هدایت آموزش و پرورش را برعهده دارد. رسالتی که بیش از هر چیز با اصول و مبانی اخلاقی مرتبط است. پژوهش آموزشی با رعایت موازین اخلاقی، صلاحیت لازم را برای انجام رسالت خود کسب می‌کند.   روش کار: این مقاله به‌صورت توصیفی- تحلیلی و با مرور و ترکیب سوابق موجود، نمایی از چارچوبهای اخلاقی در حوزه تحقیقات آموزشی ارائه می‌کند.   یافته‌ها: تعمیم موازین اخلاقی علوم در حوزه تحقیقات آموزشی، سه حوزه اساسی از تدابیر اخلاقی مورد نیاز را همراه با اصول خود، فراروری پژوهشگران این عرصه قرار می‌دهد. الف) اصول ناظر بر حفظ شأن و منزلت انسان در عرصه تعلیم و تربیت ب) اصول ناظر بر حفظ شأن و منزلت پژوهش در عرصه تعلیم و تربیت پ) اصول ناظر بر حفظ حقوق حامیان ،سیاستگذاران و دیگر کاربران پژوهش.   نتیجه‌گیری: پژوهش آموزشی به‌واسطه بستر خود – آموزش و پرورش - نقش برجسته‌ای در توسعه اخلاق و سلامت در جامعه برعهده دارد و بنابراین باید پیشتر، خود، از موازین سلامت و اخلاق بهره‌مند باشد. این مقاله کوشیده است تا با طرح ضرورت توجه به اخلاق و ارزشمداری در حوزه پ‍ژوهشهای آموزشی، چارچوبی برای تدوین منشور اخلاق در حوزه پژوهشهای آموزشی ارائه نمایند.